Οι Κύπριοι και οι 'Αλλοι:

Κυπριακή Αλληλεγγύη σε Δοκιμασία 

Οι περισσότεροι από μας δεν ήταν προετοιμασμένοι για το αιφνιδιαστικό ταρακούνημα που περνάει η χώρα μας τις τελευταίες εβδομάδες. Το ταρακούνημα έχει κλονίσει θεμέλια που με ασφάλεια και άγνοια χτίζαμε για χρόνια τώρα, και θα δοκιμάσει τις αξίες που είτε θα μας φέρουν πιο κοντά σαν ανθρώπους ή θα μας αποξενώσουν ακόμη περισσότερο.

Όλοι μας έχουμε έρθει αντιμέτωποι με τις πραγματικότητες απελπισίας αυτών που πλήγηκαν περισσότερο από την απότομη λιτότητα που έχει φέρει η "κρίση" στην Κύπρο. Αυτές είναι οι πραγματικότητες των ανέργων μεταξύ μας, αυτών που φοβούνται πως θα χάσουν τα σπίτια τους, των συνταξιούχων και των χρεοκοπημένων ιδιοκτητών επιχειρήσεων, των ατόμων με αναπηρίες και των ηλικιωμένων που δεν βρίσκονται σε θέση να συντηρήσουν τον εαυτό τους.

Ωστόσο, μοιάζει να ξεπροβάλει μια ακτίνα ελπίδας μέσα στις απελπισμένες στιγμές που ζούμε, με το πρωτοφανές κύμα εκδηλώσεων που έρχονται σαν ανταπόκριση στις αυξανόμενες ανάγκες των συμπολιτών μας. Κι αυτές δεν είναι μόνο οι μεγάλες εκδηλώσεις φιλανθρωπίας που συναντούν τεράστια υποστήριξη. Είναι και οι μικρότερες προσπάθειες πουπολλαπλασιάζονται καθημερινά, αντικατοπτρίζοντας ένα κίνημα αλληλεγγύης παρά φιλανθρωπίας. Αυτές είναι οι προσπάθειες των ανθρώπων που συλλέγουν τρόφιμα και χρήματα για να πληρωθούν οι λογαριασμοί μιας οικογένειας,αυτών που μαγειρεύουν για κοινοτικές κουζίνες και αυτών που φροντίσουν κάποια παιδιά ενώ οι γονείς τους πάνε να εργαστούν. Όλες αυτές οι προσπάθειες, μικρές ή μεγάλες, πράξεις αλληλεγγύης ή φιλανθρωπίας, είναι όλες μια απόδειξη ότι οι Κύπριοι είναι σε θέση να συμπάσχουν με την απόγνωση του συνανθρώπου τους.

Παρόλα αυτά, υπάρχει και κάτι λυπηρό και απίστευτα ανησυχητικό που βγαίνει στην επιφάνεια, μέσα από τις ιστορίες φιλανθρωπίας και αλληλεγγύης προς τους Κύπριους συμπολίτες μας. Αυτές είναι οι παράλληλες ιστορίες αποκλεισμού και εχθρότητας που εξαπλώνονται με μεγάλη επιθετικότητα προς τους μη-Κύπριους κατοίκους του νησιού μας, όπως οι οικιακές εργαζόμενες, οι αιτητές ασύλου, οι πρόσφυγες, οι ξένοι φοιτητές και οι άνθρωποι χωρίς έγγραφα.

Αυτό που είναι λυπηρό είναι ότι για ακόμα μια φορά οι άνθρωποι αυτοί χρησιμοποιούνται ως εξιλαστήρια θύματα για τα δεινά της Κύπρου, ενώ όλοι μας γνωρίζουμε ότι δεν έπαιξαν κανένα ρόλο στο να φέρουν την Κύπρο στη θέση που βρίσκεται σήμερα. Αυτό που είναι ανησυχητικό είναι ότι έχουμε επιτρέψει στην "κρίση" να χειραγωγήσει την έννοια της αλληλεγγύης - να διαστρεβλώσει τα συναισθήματα ταύτισης που μπορούμε να νιώσουμε για τον συνάνθρωπό μας, με τέτοιο τρόπο που να δικαιολογεί τις απαράδεκτες διακρίσεις και τον αποκλεισμό των ήδη ευάλωτων και περιθωριοποιημένων ανθρώπων της κοινωνίας μας.

Ξέρουμε ότι δεν είμαστε μόνοι στο να πιστεύουμε ότι για να βγούμε σαν άνθρωποι από αυτή την κρίση, καλούμαστε να διεκδικήσουμε εκ νέου το όραμά μας για την κοινωνία, ένα όραμα που θα βασίζεται στην αλληλεγγύη προς το κάθε άτομο που ζει ανάμεσά μας, ανεξάρτητα από τους λόγους παραμονής του στην Κύπρο, την αναπηρία του, τη θρησκεία, το φύλο, την ηλικία, ή την χώρα καταγωγής του. Και αυτό είναι αναγκαίο γιατί όπως είπε κάποτε η Aurora Levins Morales, "η αλληλεγγύη δεν είναι αλτρουιστικό ζήτημα. Η αλληλεγγύη προέρχεται από την άρνηση του να ανέχεσαι την παθητική ή ενεργητική σου συνεργασία στην καταπίεση των άλλων, και από την αναγνώριση της πιο επεκτατικής μας ιδιοτέλειας. Προέρχεται από την αναγνώριση ότι είτε μας αρέσει είτε όχι, η απελευθέρωσή μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με εκείνη του κάθε άλλου ανθρώπου στον πλανήτη και ότι πολιτικά, πνευματικά, και στα βάθη τηςκαρδιάς μας γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει κάποια άλλη συμπεριφορά που μπορούμε να ανεχτούμε. "

Future Worlds Center

12/04/2013

The Cypriots and the Others:

Putting Cypriot Solidarity to Test

The shock that our country is going through these past weeks is one that most of us have not been prepared for. It has shaken the very foundations that we have been securely building and obliviously standing on, and it now puts to test the values that will either keep us together, as people, or tear us further apart. All of us encounter the growing realities of despair by those hit the hardest by Cyprus’ abrupt economic austerity. These are the realities of the unemployed amongst us, of the ones who fear losing their homes, of the pensioners and bankrupted business owners, of the mentally and physically disabled and of the elderly too frail to support themselves. 

What has been a breeze of hope in these desperate moments is the phenomenal wave of events being organised in response to the growing needs of the citizens amongst us. And these are not only the big charity efforts that are receiving immense support from people all over Cyprus. There are also smaller efforts; efforts whose character is more one of solidarity than of charity, and these too are multiplying on a daily basis. These are the efforts of the people who come together and set up groups for collecting food and funds that would pay for their neighbour’s bills, people cooking for community kitchens, and people who volunteer to look after children while their parents go to work. All these efforts, small or big, the solidarity ones or the ones for charity, are a proof that Cypriots are capable of feeling empathy for another human being. 

Yet there is something saddening and incredibly worrying surfacing from these stories of charity and solidarity for our fellow Cypriots. These are the parallel stories of exclusion and hostility that are spreading with great aggression towards the non-Cypriots citizens of the island, such as the domestic workers, the asylum seekers, the refugees, the international students, and the undocumented migrants. 

What is sad is that once again these people are being used as scapegoats for the Cypriot ills, while all of us know they have played no role in bringing Cyprus to where it stands now. What is worrying is that we have allowed our understanding of solidarity to be manipulated and our feelings of empathy to be disturbed in a way that uses the “crisis” to justify the unacceptable discrimination and exclusion of the already marginalised and fragile people in our society. 

We know that we are not alone in believing that to emerge from this crisis, we must reclaim our vision of a community, based on solidarity towards every individual living on this island, irrespective of one’s status, disability, religion, gender, age, or ethnic origin. And this is because as Aurora Levins Morales once said, "Solidarity is not a matter of altruism. Solidarity comes from the inability to tolerate the affront to our own integrity of passive or active collaboration in the oppression of others, and from the deep recognition of our most expansive self-interest. From the recognition that, like it or not, our liberation is bound up with that of every other being on the planet, and that politically, spiritually, in our heart of hearts we know anything else is unaffordable." 


Future Worlds Center
12/04/2013